„Ludzie z klisz” w Świdnicy
Łukasz Kazek, pasjonat historii regionu, dziennikarz magazynu „Wiedza i Życie – Inne Oblicza Historii” odwiedził Miejską Bibliotekę Publiczną. Okazją do spotkania z mieszkańcami naszego miasta była projekcja filmu „Ludzie z klisz”.
Łukasz Kazek od lat odszukuje depozyty ukryte przez dawnych mieszkańców Gór Sowich i odszukuje ich właścicieli. Tak było i tym razem. – Podczas robienia porządków w domu w Walimiu, pod koniec 2014 roku, nowi lokatorzy odnaleźli 120 rolek filmowych zawierających ponad 800 zdjęć. Ich autorem był Filip Rozbicki dokumentującym pierwsze lata osadnictwa polskiego w Walimiu i jego okolicach. Łukasz postanowił odnaleźć ludzi, Zdjęcia z lat 1947-1959 stały się przyczynkiem do nakręcenia filmu Ludzie z klisz w reż. Mateusza Kudły oraz powstania spektaklu muzycznego Polska 120 w reż. Justyny Majewskiej. Premiera odbyła się w Walimiu w 2017 roku. Dokument został nagrodzony m.in. Złotym Delfinem na Cannes Corporate Media and TV Awards oraz Złotą Plakietką na Chicago Television Awards w 2017 roku.
Na fotografiach można zobaczyć panoramę Walimia, której dziś już nie ma, pierwsze powojenne święta, pierwszy polski sklep i mieszkańców, którzy przyjechali do Walimia tuż po wojnie. Podczas nagrywania materiału doszło do odkrycia kolejnych filmów – z nieznanymi do tej pory fotografiami Warszawy, Krakowa, Poznania, Wadowic, Zakopanego i wielu innych polskich miast. Wśród nich m.in. zdjęć obecnego skrzyżowania na placu Wolności i apteki Pod Bykami w Świdnicy.
Kim jest Łukasz Kazek?
Autor książek historycznych. Wydana w 2015 roku Faszystowska Mać opisuje pobyt dziadka autora, Wojciecha Szczeciniaka, w obozie koncentracyjnym Birkenau, roboty przymusowe przy budowie lotniska w Balicach pod Krakowem, ucieczkę i ukrywanie się przed Niemcami oraz wyjazd na Ziemie Odzyskane. Temat Projektu Riese, największego projektu górniczo-budowlanego III Rzeszy, Łukasz Kazek podjął wspólnie z Bartoszem Rdułtowskim w książkach Tropem tajemnic Riese oraz W kręgu tajemnic Riese. Jest także prowadzącym i narratorem programów telewizyjnych i seriali dokumentalnych, m.in. Kwatery Hitlera (prod. Discovery Channel), Na tropie Złotego Pociągu (reż. Krzysztof Dzięciołowski, prod. Canal+ Discovery), a także konsultantem programu Skarby III Rzeszy (prod. Polsat Play) realizowanego i prowadzonego przez Bogusława Wołoszańskiego. Odkrywca mumii Karla von Zedlitz, pruskiego ministra który w 1788 roku wprowadził dzisiejszą maturę jako egzamin dla absolwentów szkół średnich. Zmumifikowane ciało zmarłego w 1793 roku barona spoczywa w krypcie kościoła św. Jadwigi w Walimiu pod Wałbrzychem. W latach 2005-2014 publikował w magazynie Wiedza i Życie – Inne Oblicza Historii. Pomysłodawca i inicjator Archiwum Historii Mówionej Ziemi Wałbrzyskiej. Ambasador Muzeum Historii Polski na Dolny Śląsk. Był także przewodnikiem, oprowadzał m.in. po sztolniach kompleksu Riese, Zamku Grodno i Pałacu Jedlinka.
Łukasz Kazek od lat odszukuje depozyty ukryte przez dawnych mieszkańców Gór Sowich i odszukuje ich właścicieli. Jego historię przedstawia wyprodukowany w 2014 roku przez TVN film dokumentalny Depozytariusz w reżyserii Mateusza Kudły, który był prezentowany na wielu międzynarodowych festiwalach filmowych oraz nagrodzony na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Southampton. Z kolei nagrodzony Złotym Delfinem na Cannes Corporate Media and TV Awards oraz Złotą Plakietką na Chicago Television Awards film Ludzie z klisz (reż. Mateusz Kudła, prod. TVN 2017).
Jest bohaterem filmu Powiernik (prod. KRK FILM) w reżyserii Mateusza Kudły, do którego zdjęcia rozpoczęły się 2018 roku w Budapeszcie. W związku z realizacją obrazu, Łukasz Kazek spełnił życzenie węgierskiego Żyda, byłego więźnia obozu koncentracyjnego Groß-Rosen Lajosa Erdélyi, który pragnął, żeby 49 dramatycznych szkiców narysowanych przez jego współwięźnia wróciło w Góry Sowie. Przedstawiająca piekło Holocaustu wystawa, w obecności mieszkańców Walimia, została otwarta 28 grudnia 2018 roku.
(opr)
Filip Rozbicki (ur. 19 maja 1919, zm. 23 sierpnia 2011) – polski fotograf amator, żołnierz 1. Armii Wojska Polskiego w czasie II wojny światowej.
W czasie II wojny światowej jako żołnierz 1. Armii Wojska Polskiego brał udział w walkach o Berlin. Był jednym z pierwszych osadników polskich w Wüstewaltersdorf (obecnie Walim), gdzie był między innymi pierwszym organistą kościoła parafialnego pw. św. Barbary oraz założycielem radiowęzła w Zakładach Przemysłu Lniarskiego „Walim”.
Był również aktywnym fotografem-amatorem dokumentującym pierwsze lata osadnictwa polskiego w Walimiu i jego okolicach. Po jego śmierci odnaleziono 120 rolek negatywów ze zdjęciami jego autorstwa z lat 1947-1959. Na przełomie lat 2015/2016 odnaleziono kolejne 70 rolek filmów zawierających dodatkowo powojenne zdjęcia ze Świdnicy, Wadowic, Warszawy oraz Wrocławia. Unikatowość i znaczenie historyczne archiwum fotograficznego Rozbickiego będącego pierwszym fotograficznym dokumentalistą w regionie po II wojnie światowej podkreśla między innymi walimski regionalista Łukasz Kazek. Zdjęcia Rozbickiego prezentowane były w trakcie wystawy z okazji 70-lecia osadnictwa polskiego w Walimiu.
(Wikipedia)